Een Moria-bewoner heeft ook in de buitenwereld mensen nodig die hem de kans geven om te leren en te werken. Peter Paul Geraeds is uitzendondernemer in Nijmegen en denkt mee over wat daarvoor nodig is. ‘Sociale betrokkenheid alleen is niet genoeg.’
Het is al twintig jaar niet gemakkelijk om plekken te vinden waar bewoners van Moria aan de slag kunnen. Daar kun je moralistisch over doen, maar dat levert niks op. Beter is het dit als een feit te zien, en te kijken wat er nodig is om meer jongens aan de slag te krijgen.
Peter Paul Geraeds is daar een ideale sparringpartner voor. Hij is een succesvol ondernemer (met PP Personeelsdiensten) met een vanzelfsprekend sociale insteek. Hij heeft er plezier in om mensen uit minderheden of met een beperking aan het werk te krijgen. Toch werken er nauwelijks Moria-bewoners via zijn bureau. Het illustreert hoe weerbarstig het is om Moria-bewoners ergens te plaatsen. We maken een wensenlijst.
Om te beginnen: je redt het niet met alleen goede bedoelingen over maatschappelijke verantwoordelijkheid. ‘Uiteindelijk gaat een werkgever niet met een groep om, maar met een persoon’, zegt Peter Paul. ‘En dat moet werken, liefst met zo min mogelijk gedoe.’
1. Leg een basis aan
Om gedoe te voorkomen, hebben bewoners een basis nodig. Dat is wat Moria hen in de eerste periode wil leren. Peter Paul: ‘Ze moeten op tijd komen, afspraken nakomen, kunnen samenwerken. Elke werkgever wil mensen die intrinsiek gemotiveerd zijn – al is het maar door geld. Een bewoner van Moria moet snappen dat hij moet werken voor niet zo veel geld, terwijl hij misschien gewend was weinig te werken en veel geld te hebben.’
2. Wees eerlijk over het verleden en geef steun
Een bewoner van Moria heeft een verleden. ‘Zeker de werkgever en de leidinggevende moet daarvan af weten’, zegt Peter Paul. ‘Zij moeten snappen dat deze werknemer soms wat onvoorspelbaarder is dan anderen. En zij moeten deze jongens plaatsen in een omgeving met wat sociale stevigheid. Als er alleen tijdelijke, alleen jonge of alleen beperkte mensen werken, dan overvraag je ze. De sfeer aan de onderkant van de arbeidsmarkt is soms erg hard.’
3. Zorg voor een direct aanspreekpunt
Dat Moria met persoonlijk begeleiders werkt, vindt Peter Paul een sterk punt. ‘Als je van werkgevers wat begrip en flexibiliteit vraagt, moeten de lijnen kort zijn. Een direct aanspreekpunt geeft meer stevigheid: je staat er niet alleen voor.’
4. Zorg voor perspectief en succesverhalen
Werk is nooit alleen maar werk. Het geeft structuur, contacten, plezier, positieve ervaringen. Peter Paul: ‘Dat kun je stimuleren door mensen perspectief te bieden en succesverhalen te vertellen. Dan weten ze waarom ze volhouden.’
5. Begin bij wat de werkgever nodig heeft
Met sociaal ondernemen bedoelt men meestal dat werkgevers mensen moeten helpen die afstand hebben tot de arbeidsmarkt. De participatiewet, die grotere werknemers verplicht vijf procent van hun werknemers uit arbeidsgehandicapten te laten bestaan, is op die manier bedacht.
‘Maar stel dat je het omdraait’, zegt Peter Paul. ‘Als je iets aanbiedt in plaats van alleen te vragen, wordt het gesprek interessanter. Kunnen wij met jongens van Moria een probleem van een werkgever helpen oplossen? Een bedrijf als Breed presenteert zich zo: ze zijn open over de beperkingen van hun werknemers en over hun werk. Een klant steunt ze, maar wordt er niet verantwoordelijk voor.’
Misschien moet Moria een eigen bedrijfje oprichten, oppert hij. ‘Stel dat je met vijf jongens en een begeleider een verhuisbedrijf runt’, zegt hij met een grijns. ‘Dat zou vast aandacht trekken: jonge ex-gedetineerden die je spullen verhuizen, maar dan anders…’
Als het persoonlijk is, moet je het persoonlijk maken
In heel het gesprek met Peter Paul Geraeds klinkt door dat werktoeleiding een persoonlijk karakter heeft. Sociale idealen zijn mooi, maar je hebt met concrete personen te maken. De oplossing moet dan ook persoonlijk zijn: de motivatie van de Moria-bewoner, de steun van werkgevers en begeleiders. Dat is arbeidsintensief en het blijft risicovol, want garanties zijn er niet.
28 oktober 2014
